Tempo Travel Eylül 2017 sayısında yer almıştır.

​

Yolculuk sevenlere, dahası yolculuğu, gidilecek yer kadar mühim görenlere bir İç Ege rotası. Hedefte Ulubey Kanyonu, Pamukkale ve Salda Gölü var. Yol üzerinde uğranılan tarihi yerler ve Ege köyleri ile daha da renklenen, içinde “her şeyden biraz” barındıran bir yolculuk…

 

Yıllar sonra beni çağıran, benim değilse de bir parçam olan anne ve babamın çocukluklarının geçtiği, “memleketiniz neresi?” veya “nerelisiniz?” dendiğinde, ismini söylediğim yerlere gidiyorum. Biliyorum ki, bu yolda gördüğüm her şey bana çok şey öğretecek. Bir “merhaba” ile başlayan cümleler, bana evlerinin kapısını açan köylüler, çocukluğumdan gelen ve artık tamamlanan bir iki yarım kalmış manzara beni yeniden buralara çağıracak. Ve biliyorum ki, bir Ege rotası sadece menzilleri aştıkça değil, gidilen yollarına anlam yükledikçe tamamlanacak.

​

70’ler Hissi: Karahallı

 

Uşak’tan, zamanın durduğu bir ilçe olan Karahallı’ya gitmek üzere yola çıkıyorum. Yolculuk başlarında kafamda, yıllar sonra göreceğim Pamukkale ve ilk kez göreceğim Salda canlanıp dururken, bir yandan da yolun kendisinin başlı başına ne kadar güzel olduğunu fark ediyorum. Yol kenarında gördüğüm manzaralar “keşke bu yolculuk daha da uzun sürse” dedirtiyor. Şehir yaşamında kapalı alanlar içinde akan hayatımızın aksine, burada -hatta belki birçok köyde- hayat sokaklarda, meydanlarda, kahvehanelerde, balkonlarda, teraslarda ya da avlularda akıyor. Böylece birçok şeyi yakından izleyebiliyor, önümde akıp giden hayata tanıklık edebiliyorum. Daracık sokaklardan geçerken, kahvehanede oturan yaşlılar sohbetlerine ara verip, dikkatle İstanbul plakalı arabamıza bakıyor. Biraz ötede, bir evin balkonunda kış için hazırlık yapan kadınlar görüyorum; sayısını kestiremediğim kadar çok domatesin arasındalar. Penceremi açınca, içeriye salça, domates ve tarhana kokuları doluyor. Pencerelerin ardına kadar açık ve ahşap kapıların kilitsiz olması hoşuma gidiyor.

 

Karahallı Çarşısı’nda bir yere arabayı park edip, etraftakilerin meraklı bakışları arasında sokakları geziyorum. Pembe, mavi, yeşil, sarıya boyanmış pastel renkli bina cepheleri, yüz yılın üzerinde tarihi olan taş ve kagir evler ve yıkılmak üzereyken onarılmış ahşap evler beni karşılıyor. Asma yapraklarının gölgesine kurulmuş bir kahvehane, camında “ciğer kavurma” yazan lokantalar, balkonlarda ve pencere önlerinde iplere dizilerek kurutulmuş sebzeler (biber, patlıcan, bamya…) dikkatimi çekiyor. Mahallenin terzi, berber, manav, bakkal, kahvehane tabelaları ve yazı fontları buradaki yaşamın 70’lerde duraksatıldığı hissini veriyor. Eski Türk filmlerinde gördüğüm ahşap dekorasyonlu ofisler çarşı içinde yan yana sıralanıyor. Ofis ve iş hanları da dikkatimi çekince birine soruyorum: Geçmişte, bu köyde ticari aktivitenin yoğun olduğunu öğreniyorum. Amerikan bezi başta olmak üzere dokumacılık yapılır, hazır ürünler satılmak üzere İstanbul’a götürülürmüş.

 

Yerel halk ilk başta size meraklı bakışlarını doğrultsa da, sonrasında büyük bir hoşgörüyle selam verip, bir süreliğine “dışarıdan” gelen bir turist olma halinizi kabulleniyor. Eğer konuşma fırsatınız olursa da, ilk olarak “kimlerdensin?” diye soruluyor.

 

Karahallı’nın ün salmış ciğer kavurmasını tatmadan buradan ayrılmak istemiyorum. Kavrulmuş taze ciğer, çarşıda yer alan “ciğer kavurma” yazılı lokantalarda yenebiliyor. Pişen ciğerin yağına banılarak ekmek arasında veya porsiyon olarak sunulan ciğer kavurma çok hafif ve lezzetli. Buradaki bir diğer yerel lezzet ise tatlı kavun. Bu kavunlar alışık olduğumuzdan çok daha küçük boyutta ve tadı çok şekerli. Çarşı kaldırımlarında plastik sepetlere konularak küfeyle (yöre dilinde “keleter” deniliyor) satılıyor. Son olarak, meşhur bademlerinden de alıp, 2500 yıllık Clandras Köprüsü’ne gitmek üzere yola çıkıyorum.

 

2500 Yıllık Taş Köprü: Clandras

​

Karahallı içinden “Clandras” oklarını takip ederek, köprübaşına geliyorum. Şırıl şırıl akan suyun sesine yönelerek, yanına vardığım taş köprü hem görüntüsüyle hem de daha sonradan okuyup öğrendiğim tarihiyle beni etkiliyor. Uzaktan bakmakla yetinmiyor, üzerine çıkıp bir de köprüden etraftaki yeşilliğe bakıyorum. Çevrede akan suyun, hışırdayan ağaçların ve öten kuşların sesinden başka hiçbir ses yok. Doğanın içinde, bin yılı aşkın tarihin tam ortasındayım.

 

Frigyalılar dönemine ait, yaklaşık 2500 yıllık olduğu tahmin edilen taş köprünün iki ucu karşılıklı dağ kayaları üzerine oturtulmuş. Helenistik mimarisinde ilk olarak su kemeri olarak inşa edilen köprünün iki yanında, yakınlardaki antik Pepouza kentine su sağlamak amacıyla, kayalara kazınarak oluşturulmuş su kanalları yer alıyor. Karşısından bakılınca kasnak biçimindeki incecik kemeri her an çökecekmiş hissi veren bu köprünün, eski çağdan bu yana varlığını sürdürmesi çok etkileyici. Bu yüzden gezi rotama eklediğime seviniyorum.

​

UŞAK

Nereler Gezilebilir?

- Tarihi köprü (Clandras)

- Ulubey Kanyonu

- Ören yerleri (Ulubeyli Sülümenli Harabeleri)

- Pepouza Antik Kenti (Karahallı ilçesinde Karayakuplu Köyü’nde)

- İtalyan bir mimar tarafından 1901’de yapılan bedesten; sarraflar çarşısı

- 1419 tarihli Uşak Ulu Camii

 

Ne Alınır?

- Eşme ilçesinde üretilen el dokuması kilim,

- 16.Y. Y’dan beri geleneksel olarak dokunulan Uşak halısı,

- Tarhana, katmer, bükme (bir tür gözleme), peksimet, haşhaş sürtmesi gibi yöreye ait lezzetler

 

Nerede Kalınır?

Dülgeroğlu Otel: 1890’lardan kalma tarihi bir hanın içinde yer alıyor. Binası ve iç avlusu ile tarihi dokusunu hissedebilirsiniz.

Özdemir Mah., Cumhuriyet Cad. No:36, Uşak Merkez

Telefon: 0276 227 37 73

​

Ürküten Yükseklik: Ulubey Kanyonu

 

Clandras Köprüsü’nün ardından rotayı Ulubey Kanyonu’na çeviriyorum. Yolun iki tarafına dizili meşe ağaçları, suluboya fırçasını andıran servi ağaçları, bağlar, kavun ve tütün tarlaları eşliğinde yolun nasıl geçtiğini anlamıyorum.

 

Ulubey Kanyonu, Uşak ilinin Ulubey ilçesinde yer alıyor. Amerika’daki Grand Canyon’dan (Büyük Kanyon) sonra dünyanın en büyük ikinci kanyonu olduğu söyleniyor. İkinciliği sahiplenen farklı kanyonlar da var, ama bu bilgi kanyonun büyüklüğüne dair insana bir fikir veriyor. Menderes’in bir kolu olan Banaz Çayı ve Ulubey Çayı boyunca devam eden kanyon, ana kanyon ve büyük yan kanyonlardan oluşuyor. Çayların çevresinde ise küçük çiftlikler ve tarlalar görülüyor.

 

Kanyona varıldığında, üç santim kalınlığında kurşun geçirmez özellikteki cam terastan kanyonu ve akan çayı izlemek keyifli. Yine de, yer yer içiniz ürperiyor, başınız dönebiliyor. Cam terasın saydam zemininden aşağıya baktığınızda, sonsuz bir boşluk üzerinde yürüyor gibi hissediyorsunuz. Yükseklik korkusu olanların cam terasa çıkmadan, manzarayı biraz ilerideki yamaçtan izlemelerini tavsiye ederim.  Detaylara hakim olmak için de, yanınızda dürbün getirmek iyi bir fikir.

 

Kanyon tabanındaki Banaz Çayı’nda sal ve özel ekipmanla kaya tırmanışı yapılabiliyor. Ama çayda kanalizasyon vb. kaynaklı büyük bir kirlilik yaşandığını söylemem gerek. Hatta yakın zamanda bölgedeki köylülerin bu konuya dair protestoları da gündeme gelmişti.

 

Ulubey Kanyonu, bugüne kadar hakkında çok söz edilmemiş, biraz geç keşfedilmiş saklı manzaralardan biri. İnsanı sarmalayan sonsuzluk hissi ve kanyonun ötesindeki manzaralarla, doğa severler tarafından keşfedilmeyi bekliyor.

 

Ulubey Kanyonu ve Çevresinde Neler Yapılabilir?

- Ulubey Kanyonu’nda yer alan seyir terasına çıkarak, manzaraya bakabilirsiniz.

- Banaz Çayı’nda sal ve özel ekipmanla kayalıklara tırmanış yapabilirsiniz.

- Kanyon çevresindeki tepelerde çadır kamp kurabilirsiniz.

- Cam Teras Park’ta yer alan restoranda manzaraya karşı yemek yiyebilir veya seyir terası karşısında yer alan masalarda piknik yapabilirsiniz.

- Cam teras çevresinde yer alan dükkanlardan yöreye özgü hediyelikler alabilirsiniz.

 

Köy Manzaralarıyla Dolu Bir Yolculuk

 

İç Ege köylerinin birbirine benzer bir hayat akışı var. Köylülerin de, birbirleriyle ağız birliği edercesine benzer bakışları, gülüşleri ve sizi karşılayışları var. Bir köy tabelasını ardınızda bırakıp diğeriyle karşılaştığınızda ve yeni bir yere geldiğinizde sizi bekleyen benzer kokular var: Kurutulmuş domates, patlıcan, biber, tarhana ve salça… Asma yapraklarının gölgelerinde dinlenen kahvehane ahalisi, tepeye asılı küçücük, tüplü bir televizyondan ülke gündemini takip eden berberler, düşmekten korkmayarak sokaklarda koşturan çocuklar ve bir yandan pencere önüne kuru sebze asan, bir yandan da size meraklı gözlerle bakan kadınlar var. Bir de her gördüğünüzde durup buz gibi suyunu içmek isteyeceğiniz çeşme başları…

 

Karahallı’dan sonra sırayla Bekilli, Çal, Sakızcılar, Uzunpınar, Dağmarmara ve Karahayıt köylerinden geçen bir rota izliyorum. Daha önce hiç görmediğim bir şeyi fark ediyorum; ana yollarda “disko” yazılı, muhtemelen gece neon ışıklarla aydınlatılacak binalar var. Bu diskoların birçoğu, eski fabrika ve depo binalarından çevrilmiş. Gördüğüm manzara karşısında kısa süreli bir şaşkınlık yaşadıktan sonra Dağmarmara köyü girişindeki çeşme başında mola veriyorum. Su almak için çeşmeye gelen bir amcayla biraz sohbet edip, yola tekrar koyulduğumda karşıma çıkan dağ manzarası uzaktan çok güzel. Dimdik bir yamaca kurulmuş yeşillikler içinde o köye, Dağmarmara’ya ulaşıyorum. Köyün etrafını turlarken, insanları ne kadar misafirperver olduklarını görüyorum; birkaç sohbet sonrasında evlerine, çaya davet ediyorlar. Onlarla konuşurken, duyduğum Ege şivesinin içimi ısıtmasına engel olamıyorum. Biliyorum ki, daha çok vaktim olsa bu köylerde daha uzun vakit geçirmek ve “geçerken şöyle bir uğramaktan” ötesini dilerdim.

 

Yıllara Direnen Beyaz: Pamukkale

 

Yılan sırtında ilerler gibi seyrettiğim, kıvrımlı Ege yollarından geçerek, önce Denizli sonra Pamukkale tabelalarını görüyorum. Çocukken gördüğümde büyülendiğim, beyazlar diyarıyla yeniden karşılaşacağım için heyecanlıyım. Hierapolis Güney Kapısı’ndan girip, önce Hierapolis Antik Kenti’ni, sonra Hierapolis antik havuzunu ve son olarak da gün batımında Pamukkale travertenlerini görmek amacım.

 

Birçok tapınağa ev sahipliği yapan ve “kutsal kent” olarak anılan Hierapolis kenti MÖ II. YY başlarında kurulmuş. Roma İmparatorluğu döneminde gerçekleşen depremden dolayı büyük zarar görmüş. Agora, gymnasium, antik tiyatrosu, ion sütun başlıklı evi, Frontinus Caddesi ve apollon bölümlerini rahatça gezmek için en az 1 saat ayırmanız gerekiyor.

 

Hierapolis kentini gezdikten sonra, Kleopatra havuzu olarak da bilinen Hierapolis antik havuzunu geziyorum. Bu antik havuzun çevresi hamamları ve termal sularıyla Roma imparatorluğu döneminin önemli bir şifa merkeziymiş. Günümüzde de havuzun içinde, deprem sırasında yıkılan 2 bin yıllık sütunlar ve tarihi kalıntılar görülebilir.

 

Pamukkale travertenleri ise, gün batımına sakladığım günün son sürprizi oluyor. Travertenlerin yapısı ve rengi kaynaktan gelen sıcak suyun içindeki yüksek miktar kalsiyum hidrokarbonat ile havadaki oksijenin temas halinde olmasından kaynaklanıyor. Sonrasında, açığa çıkan Karbondioksit ve Karbonmonoksit uçarak kalsiyum karbonat çöküyor ve doğal travertenleri oluşturuyor.

 

Geçmişte büyük bir hızla akan travertenlerin bir kısmında su tamamen durmuş durumda. Üst kısımlarda ise insanların girmesine izin verilen sonradan yapılmış havuzlar var. Bu havuzların birine kurulup Pamukkale’nin muhteşem manzarasını ve gün batımını izlerken, doğanın yaşlansa da, güzelliğini kaybetmediğine tanık oluyorum. Güneş beyazlıklar ardından yitip giderken, kendimi mineralleriyle zengin ılık suya bırakıyorum. Yedi yaşındayken hayal meyal hatırladığım o yumuşacık tortular yine ayaklarımın altından akıp gidiyor.

​

Pamukkale ve Hierapolis’e Dair İpuçları

​

- Ulubey Kanyonu’ndan Pamukkale’ye gelmek için iki rota var. Birincisi Denizli tabelasını takip ederek daha hızlı ve rahat olan ana yol. İkincisi ise benim de takip ettiğim; köylerden geçen, daha kıvrımlı ve dar ama manzarası çok daha güzel olan köy yolu.

- Eğer Müze kartınız varsa ücretsiz, yoksa kişi başı 35 TL. vererek antik kenti, havuzu ve travertenleri gezebilirsiniz. Antik havuzda yüzmek ise ayrıca ücretlendirilmiş; 32 TL.

-Hierapolis kentini gezmeden önce bilgilerin çıktısını alın. Ne yazık ki bilgilendirici bir broşür verilmediğinden ve mesafeler uzun olduğundan, kalıntının yanına gidene kadar oranın hangi bölüm olduğunu anlamıyorsunuz.

- Pamukkale travertenlerine girmeyi düşünüyorsanız, yanınıza mayo alın.

- Travertenler arasında en uygunu baştan ikinci olan havuz. Su, bu kısma direk geldiğinden havuzdaki su daha hızlı yenileniyor.

- Pamukkale travertenleri için en fotojenik ve huzur verici manzara gün batımı sırasında yakalanıyor.

 

Pamukkale’de Nerede Kalınır?

Colossae Spa Hotel: Pamukkale travertenlerine çok yakın olan, Karahayıt bölgesinde bulunan termal bir otel.

http://www.colossaehotel.com/

Karahayıt Mah. 112 Sok. No:4 Pamukkale

Telefon: 0 258 271 41 56